Chuyển đổi số là xu hướng phổ biến, tất yếu, khách quan đối với mỗi quốc gia và trong mọi lĩnh vực.
Hội thảo khoa học Quốc gia “Nghiên cứu về dạy và học, quản lí giáo dục ở Việt Nam trong bối cảnh chuyển đổi số: Chủ đề và phương pháp” do Tạp chí Giáo dục (Bộ Giáo dục và Đào tạo) và Trường Đại học Đà Lạt tổ chức, diễn ra trong hai ngày 26 và 27/7/2024, tại Đà Lạt.
Hội thảo đã nhận được hơn 100 bài báo khoa học của 133 tác giả đến từ 55 cơ sở giáo dục, viện nghiên cứu trong cả nước, trong đó có nhiều bài viết bằng tiếng Anh. Đây không chỉ là diễn đàn để các nhà khoa học công bố nghiên cứu và bàn luận về những vấn đề liên quan mà còn là “không gian mở” để các nhà quản lý, hoạch định chính sách, nghiên cứu sinh và học viên sau đại học chia sẻ kinh nghiệm, tầm nhìn cũng như ý kiến về lý luận và thực tiễn, chính sách liên quan đến dạy và học, quản lý giáo dục ở Việt Nam trong bối cảnh chuyển đổi số.
Chuyển đổi số – Yêu cầu tất yếu trong giáo dục
Chuyển đổi số là xu hướng tất yếu đối với mỗi quốc gia và lĩnh vực, đặc biệt là giáo dục. Ngày 03/6/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 749/QĐ-TTg phê duyệt “Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”, theo đó, giáo dục và đào tạo là một trong những lĩnh vực được ưu tiên.
Triển khai quyết định này, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, chỉ đạo các cơ sở giáo dục thực hiện nhiệm vụ chuyển đổi số, tạo môi trường học tập kết nối, ứng dụng công nghệ thông tin nhằm thu hẹp khoảng cách địa lý, tăng cường tương tác và cải thiện trải nghiệm học tập.
Những thách thức trong chuyển đổi số giáo dục
Tuy nhiên, chuyển đổi số trong giáo dục cũng đối mặt với nhiều thách thức:
- Đổi mới tư duy quản lý, phương pháp giảng dạy và học tập
- Đảm bảo công bằng trong tiếp cận công nghệ
- Đào tạo và hỗ trợ giáo viên, học sinh về kỹ năng số
- Đảm bảo an toàn và bảo mật thông tin trong môi trường số
Việc nhận thức đúng về chuyển đổi số, đánh giá thực trạng và xác định thách thức là những yếu tố quan trọng để xây dựng lộ trình thực hiện hợp lý, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo trong giai đoạn hiện nay.
Chuyển đổi số mang tính chiến lược và cải cách mạnh mẽ
Chuyển đổi số trong giáo dục không chỉ là áp dụng công nghệ mà còn là một quá trình cải cách mạnh mẽ, lâu dài trong giảng dạy, học tập và quản lý. Phát biểu tại Hội thảo Quốc gia “Chuyển đổi số trong giáo dục mở thúc đẩy học tập suốt đời và xây dựng xã hội học tập” tháng 5 vừa qua, Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh: “Chuyển đổi số trong giáo dục đã và đang diễn ra mạnh mẽ, nhằm áp dụng tiến bộ công nghệ vào nghiên cứu, giảng dạy, học tập để nâng cao chất lượng đào tạo, mở rộng cơ hội tiếp cận giáo dục và tăng cường hiệu quả quản lý.”
Trường Đại học Đà Lạt – Điểm sáng trong chuyển đổi số
Chia sẻ tại Hội thảo, ThS. Trần Thống – Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Đà Lạt cho biết: “Nhà trường đã xác định chuyển đổi số toàn diện trong công tác quản trị, quản lý là nhiệm vụ trọng tâm và chiến lược giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn đến năm 2030.”
Một số bước triển khai quan trọng:
- Đầu tư hạ tầng mạng tốc độ cao 10 Gbps kết nối hơn 30 tòa nhà về hệ thống Data Center
- Triển khai 12 phân hệ quản lý nhân sự, đào tạo, sinh viên, thư viện, tạp chí, hệ thống học tập
- Số hóa toàn bộ quy trình từ tuyển sinh đầu vào đến tốt nghiệp đầu ra
- Xây dựng cơ sở dữ liệu giúp cung cấp thông tin phục vụ chỉ đạo, điều hành
Ứng dụng công nghệ số trong đào tạo đại học
Trong bối cảnh chuyển đổi số, nhiều trường đại học đã ứng dụng nền tảng số để nâng cao hiệu quả giảng dạy. TS. Nguyễn Thị Việt Nga – Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Sư phạm (Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2) chia sẻ: “Giảng viên tại các trường đại học có năng lực chuyên môn cao, nhưng để đáp ứng yêu cầu nghề nghiệp, họ cần tham gia các khóa học nâng cao nghiệp vụ sư phạm. Mô hình học trực tuyến mở (MOOC) giúp giảng viên học mọi lúc, mọi nơi, tương tác trực tiếp với giảng viên và học viên khác, khắc phục hạn chế của mô hình trực tuyến không đồng bộ.”
Tổng kết Hội thảo
Phát biểu tổng kết Hội thảo, GS.TS.NGND Nguyễn Thị Mỹ Lộc – Phó Chủ tịch Hội đồng Giáo sư Nhà nước ngành Khoa học Giáo dục đánh giá: “Hội thảo là diễn đàn quan trọng để các nhà khoa học, nhà quản lý công bố nghiên cứu, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn về chuyển đổi số trong giáo dục. Đây là cơ hội để kết nối các nhà khoa học, giảng viên và học viên trong cả nước nhằm tìm ra giải pháp đổi mới giáo dục, nâng cao hiệu quả quản lý và tham vấn chính sách trong bối cảnh chuyển đổi số.”