Ngành nhà hàng – khách sạn đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng nhân sự trên toàn cầu, trong đó Việt Nam cũng không ngoại lệ. Để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường, các trường đại học và tổ chức giáo dục đang tích cực tích hợp công nghệ vào chương trình giảng dạy, giúp sinh viên thích nghi nhanh hơn với xu hướng số hóa.
Thực Trạng: Nhân Sự Thiếu Nhưng Không Đủ Chất Lượng
Theo thống kê từ Hiệp hội Khách sạn Việt Nam, cả nước hiện có hơn 550 khách sạn 4-5 sao, chiếm khoảng 18% tổng số phòng lưu trú. Tuy nhiên, nhân lực được đào tạo bài bản để vận hành hệ thống này đang thiếu hụt nghiêm trọng.
Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam ước tính, mỗi năm ngành du lịch cần khoảng 40.000 lao động, nhưng số lượng sinh viên tốt nghiệp ngành du lịch – khách sạn chỉ đạt 15.000 người, trong đó chỉ hơn 12% có trình độ cao đẳng hoặc đại học trở lên. Điều này dẫn đến một khoảng trống lớn giữa cung và cầu trong thị trường lao động.
Không chỉ tại Việt Nam, cuộc khủng hoảng nhân sự còn xảy ra trên toàn cầu. John Daly, Giám đốc Học thuật Tập đoàn Swiss Education khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, cho biết hơn 3 triệu lao động trong ngành nhà hàng – khách sạn đã rời bỏ công việc trong thời kỳ đại dịch. Dù ngành du lịch đang phục hồi, nhưng lực lượng lao động vẫn chưa thể đáp ứng nhu cầu.
Theo các báo cáo quốc tế, trong 10 năm tới, ngành nhà hàng – khách sạn toàn cầu sẽ cần thêm 26 triệu lao động, trong đó 60% cơ hội việc làm thuộc về khu vực Châu Á. Ở Việt Nam, 40% lượng nhân lực trong ngành chưa đáp ứng được tiêu chuẩn quốc tế, khiến nhiều khách sạn cao cấp gặp khó khăn trong việc giữ chân khách hàng.
Công Nghệ – Giải Pháp Cần Thiết Cho Đào Tạo Nhân Sự
Trước thực trạng thiếu hụt lao động chất lượng, nhiều trường đại học tại Việt Nam và quốc tế đã bắt đầu tích hợp công nghệ vào chương trình giảng dạy. Việc ứng dụng AI, phân tích dữ liệu và tiếp thị số giúp sinh viên không chỉ giỏi chuyên môn mà còn sở hữu tư duy công nghệ, đáp ứng xu hướng thị trường.
1. Mô Hình “Hotel School” – Đào Tạo Ngay Trong Môi Trường Làm Việc
Theo ông Đào Mạnh Hùng, Chủ tịch Hiệp hội Đào tạo Du lịch Việt Nam, việc đào tạo theo kiểu “tự cung tự cấp” tại các trường hiện nay không thể đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế. Ông đề xuất mô hình “Hotel School”, tức là xây dựng các cơ sở đào tạo ngay trong khách sạn để sinh viên có thể trải nghiệm thực tế trong quá trình học.
Hiện nay, nhiều trường vẫn chỉ cho sinh viên thực tập ở mức độ “cưỡi ngựa xem hoa”, chưa tạo đủ điều kiện để họ làm quen với áp lực công việc. Vì thế, các trường cần liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp, đưa thực hành vào chương trình học ngay từ năm đầu tiên để sinh viên có đủ thời gian thích nghi.
2. Đưa Công Nghệ & AI Vào Đào Tạo Ngành Khách Sạn
Công nghệ đang thay đổi nhanh chóng cách thức quản lý và vận hành trong ngành nhà hàng – khách sạn. Trường Quản trị Du lịch và Khách sạn IMI (Thụy Sĩ), một trong những trường top đầu về đào tạo khách sạn, đã bắt đầu giảng dạy các học phần về công nghệ như:
- Tiếp thị kỹ thuật số (Digital Marketing): Giúp sinh viên hiểu cách quảng bá khách sạn trên nền tảng số.
- Ứng dụng AI trong phân tích dữ liệu: Hỗ trợ quản lý khách hàng, tối ưu hóa trải nghiệm đặt phòng và chi tiêu.
- Quản trị hệ thống vận hành khách sạn thông minh: Giúp sinh viên làm quen với các phần mềm quản lý khách sạn hiện đại.
Sinh viên sẽ học cách sử dụng công cụ AI để phân tích hành vi khách hàng, tối ưu hóa dịch vụ và nâng cao hiệu suất kinh doanh. Khi ra trường, họ có thể vận dụng những kỹ năng này vào công việc thực tế và dễ dàng thích nghi với những thay đổi trong ngành.
3. Học Online – Dành Nhiều Thời Gian Hơn Cho Thực Hành
Một xu hướng khác trong đào tạo ngành khách sạn là chuyển đổi một số học phần sang học online. Trường Les Roches (Thụy Sĩ), top 5 trường đào tạo khách sạn hàng đầu thế giới, đã áp dụng mô hình này nhằm tăng thời gian thực hành tại khách sạn.
Nhờ phương pháp này, sinh viên có thể học lý thuyết trực tuyến, sau đó dành nhiều thời gian hơn cho trải nghiệm thực tế. Đây là bước đi quan trọng giúp sinh viên rèn luyện kỹ năng thực chiến ngay trong quá trình học, thay vì chỉ tiếp thu kiến thức một cách thụ động.
4. Bổ Sung Kỹ Năng Quản Trị Rủi Ro
Bên cạnh công nghệ, một yếu tố quan trọng khác được bổ sung vào chương trình đào tạo là quản trị rủi ro. Sau đại dịch Covid-19, các trường đã bắt đầu giảng dạy thêm về cách xử lý khủng hoảng, quản lý rủi ro trong ngành khách sạn.
Các nội dung này giúp sinh viên hiểu cách ứng phó với những biến động bất ngờ, từ việc sụt giảm khách du lịch đến khủng hoảng tài chính hoặc thậm chí là dịch bệnh. Nhờ đó, họ có thể thích nghi với những thách thức trong tương lai và duy trì chất lượng dịch vụ ổn định.
Tương Lai Ngành Khách Sạn: Công Nghệ Sẽ Quyết Định
Những thay đổi trong cách đào tạo nhân sự ngành nhà hàng – khách sạn cho thấy một xu hướng rõ ràng: công nghệ đang trở thành yếu tố không thể thiếu. Trong những năm tới, các trường đại học và doanh nghiệp cần phối hợp chặt chẽ để:
- Đẩy mạnh ứng dụng AI và phân tích dữ liệu trong đào tạo.
- Tăng cường thực hành ngay từ năm đầu tiên thông qua mô hình “Hotel School”.
- Chuyển đổi số mạnh mẽ để giúp sinh viên tiếp cận với xu hướng mới nhất trong ngành.
Những sinh viên có thể kết hợp giữa kỹ năng truyền thống và tư duy công nghệ sẽ là những người dẫn đầu thị trường lao động. Với sự thay đổi nhanh chóng này, ngành khách sạn đang mở ra một kỷ nguyên mới, nơi công nghệ không chỉ hỗ trợ mà còn định hình cách thức vận hành và phát triển toàn ngành.
👉 Sinh viên ngành khách sạn, bạn đã sẵn sàng để bứt phá trong thời đại công nghệ chưa? 🚀