Tăng cường chất lượng giáo viên trong giai đoạn chuyển đổi giáo dục
Năm học 2024 – 2025 đánh dấu năm thứ 5 thực hiện Chương trình GDPT 2018 cấp tiểu học. Theo TS Thái Văn Tài – Vụ trưởng Vụ Giáo dục Tiểu học (Bộ GD&ĐT), việc nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên là yếu tố then chốt để triển khai hiệu quả chương trình mới.
Thách thức và giải pháp sau 4 năm thực hiện Chương trình GDPT 2018
Từ năm học 2020 – 2021, Chương trình GDPT 2018 chính thức áp dụng với lớp 1, đến nay đã hoàn tất triển khai ở lớp 4. Việc thực hiện chương trình mới đặt ra nhiều thách thức, đặc biệt trong công tác quy hoạch giáo viên và cơ sở vật chất, nhất là ở các địa phương còn khó khăn.
Bộ GD&ĐT đã chủ động đưa ra nhiều giải pháp như:
- Áp dụng mô hình dạy liên trường: Giáo viên Tin học/Tiếng Anh ở THCS hỗ trợ giảng dạy tại tiểu học.
- Tận dụng nguồn nhân lực có sẵn: Đào tạo lại giáo viên trình độ trung cấp, cao đẳng để đảm bảo số lượng giảng dạy.
- Hỗ trợ học sinh vùng khó khăn: Mô hình lớp học online kết nối giáo viên từ các đô thị lớn với học sinh ở vùng sâu, vùng xa.
Nhờ vậy, từ năm học 2022 – 2023, 100% học sinh lớp 3 trên toàn quốc đã được học Tin học và Tiếng Anh.
Đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng cá nhân hóa
Chương trình GDPT 2018 khác biệt đáng kể so với chương trình cũ khi áp dụng nhiều bộ sách giáo khoa khác nhau. Điều này đòi hỏi giáo viên chủ động điều chỉnh kế hoạch giảng dạy phù hợp với năng lực học sinh.
Ví dụ:
- Cùng một chủ đề, học sinh Hà Giang có thể cần 8 tiết để tiếp thu, trong khi Hà Nội chỉ cần 4 tiết.
- Giáo viên được quyền bổ sung ngữ liệu địa phương vào bài giảng để tăng tính thực tế và gắn kết với học sinh.
Bộ GD&ĐT đã hướng dẫn cụ thể về việc hỗ trợ học sinh lớp 6 chuyển từ chương trình cũ sang chương trình mới để không bị bỡ ngỡ.
Cải tiến phương pháp kiểm tra đánh giá học sinh tiểu học
Hệ thống đánh giá theo Chương trình GDPT 2018 kế thừa và phát triển từ Thông tư 30/2014 và Thông tư 22/2016:
- Tập trung vào đánh giá năng lực và phẩm chất thay vì chỉ chấm điểm.
- Đánh giá theo tiến trình học tập, chú trọng sự tiến bộ của học sinh từng ngày.
- Bổ sung đánh giá ở các môn mới như Tin học, Tiếng Anh, Công nghệ.
Giải pháp triển khai môn Tiếng Anh ở cấp tiểu học
Môn Tiếng Anh được triển khai bắt buộc từ lớp 3, nhưng ở lớp 1 và 2 vẫn là tự chọn. Để tránh tình trạng “tự chọn nhưng thực tế là bắt buộc”, Bộ GD&ĐT đã yêu cầu:
- Nhà trường phải khảo sát nhu cầu của phụ huynh trước khi tổ chức lớp học tự chọn.
- Các môn học tự chọn phải có văn bản hướng dẫn từ Bộ GD&ĐT và được địa phương quản lý thu chi minh bạch.
- Nếu học sinh không đăng ký học Tiếng Anh từ lớp 1 – 2, khi lên lớp 3 vẫn có thể theo kịp chương trình mà không bị ảnh hưởng.
Tăng cường bồi dưỡng chuyên môn giáo viên tiểu học
Theo quy định, giáo viên tiểu học được bồi dưỡng theo 3 chương trình mỗi năm:
- Bồi dưỡng theo chương trình của Bộ GD&ĐT: Nội dung tập huấn về chương trình, sách giáo khoa mới.
- Bồi dưỡng theo chương trình của địa phương: Cập nhật chính sách giáo dục phù hợp với từng vùng miền.
- Tự bồi dưỡng: Giáo viên chủ động học tập để nâng cao năng lực giảng dạy.
Bộ GD&ĐT đang điều chỉnh quy trình bồi dưỡng thường xuyên để gom vào một khoảng thời gian nhất định, giúp giáo viên có thể tận hưởng trọn vẹn kỳ nghỉ hè mà vẫn đảm bảo chất lượng đào tạo.
Triển khai hiệu quả chương trình Giáo dục địa phương
Giáo dục địa phương là nội dung quan trọng trong Chương trình GDPT 2018, giúp học sinh hiểu sâu sắc về quê hương, truyền thống văn hóa và lịch sử địa phương. Bộ GD&ĐT đã yêu cầu:
- Mỗi tỉnh/thành phố biên soạn tài liệu riêng, trình Bộ phê duyệt.
- Giáo viên lồng ghép nội dung địa phương vào các môn học chính khóa, giúp học sinh có góc nhìn đa chiều.
👉 Tổng kết
Việc nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên là yếu tố quan trọng quyết định thành công của Chương trình GDPT 2018. Với sự nỗ lực từ Bộ GD&ĐT, địa phương và giáo viên, hệ thống giáo dục tiểu học tại Việt Nam đang từng bước đổi mới theo hướng hiện đại, linh hoạt và phù hợp với nhu cầu thực tế.