Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 luôn là một cột mốc quan trọng trong hành trình học tập của học sinh THCS. Năm học 2025-2026, nhiều tỉnh thành trên cả nước đã công bố Ngoại ngữ là môn thi thứ ba, bên cạnh Toán và Ngữ văn. Việc công bố sớm giúp học sinh và giáo viên có sự chuẩn bị tốt hơn, đồng thời tạo điều kiện để nhà trường xây dựng kế hoạch giảng dạy hiệu quả. Tuy nhiên, sự thay đổi này cũng đặt ra không ít thách thức, đặc biệt đối với những địa phương có chất lượng dạy và học tiếng Anh chưa đồng đều.
Công Bố Sớm – Học Sinh Chủ Động Hơn
Tại TP Cần Thơ, Sở GD&ĐT đã thông báo lựa chọn Ngoại ngữ là môn thi thứ ba cho kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10, bao gồm Tiếng Anh và Tiếng Pháp. Việc công bố từ sớm giúp các trường THCS có thời gian chuẩn bị tốt hơn, đồng thời giảm áp lực cho học sinh.
Trường THCS Đoàn Thị Điểm (Cần Thơ) – một trong những trường có chất lượng giảng dạy tiếng Anh hàng đầu tại địa phương – đã nhanh chóng lên kế hoạch ôn tập và củng cố kiến thức cho học sinh lớp 9. Cô Nguyễn Thị Anh Hoàng, tổ trưởng tổ Ngoại ngữ của trường, chia sẻ rằng giáo viên đã lên kế hoạch giảng dạy kết hợp ôn tập ngay từ đầu năm học. Điều này giúp học sinh không bị “sốc” khi biết Ngoại ngữ là môn thi thứ ba.
Học sinh Nguyễn Lê Lâm Khang, lớp 9A3, bày tỏ sự tự tin khi biết mình sẽ thi tiếng Anh. “Em đã học tiếng Anh từ cấp tiểu học nên không quá lo lắng. Điều quan trọng là tiếp tục rèn luyện các kỹ năng và ôn tập theo hướng dẫn của thầy cô.”
Tại Hải Dương, môn thi thứ ba cũng là Tiếng Anh, giúp học sinh có sự chuẩn bị tốt từ học kỳ II. Thầy Trần Ngọc Long, Hiệu trưởng Trường THCS Tân Việt, cho rằng việc công bố sớm giúp giáo viên và học sinh chủ động hơn trong giảng dạy và ôn tập, tạo tâm lý thoải mái để đạt kết quả cao nhất.
Thách Thức Trong Việc Triển Khai
Dù được đánh giá là xu hướng tất yếu, nhưng việc đưa Ngoại ngữ vào kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 vẫn còn một số khó khăn cần tháo gỡ.
✔ Khả năng học Ngoại ngữ chưa đồng đều
Ở nhiều địa phương, đặc biệt là các tỉnh miền núi và vùng sâu, vùng xa, chất lượng dạy và học tiếng Anh còn hạn chế. Thầy Nguyễn Văn Hải, Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc nội trú THCS Quế Phong (Nghệ An), cho biết: “Nhiều học sinh vùng cao trước khi vào cấp THCS chưa từng học tiếng Anh, khiến việc theo kịp chương trình trở nên khó khăn.”
✔ Thiếu giáo viên tiếng Anh ở một số địa phương
Các trường vùng khó khăn không chỉ gặp thách thức về trình độ học sinh mà còn thiếu giáo viên dạy tiếng Anh đạt chuẩn. Cô Lê Thị Minh Nguyên, giáo viên duy nhất dạy tiếng Anh tại Trường THCS Nghi Kiều (Nghi Lộc, Nghệ An), chia sẻ: “Tôi phải đảm nhận giảng dạy 8 lớp, trong đó có 5 lớp khối 9. Những năm trước, điểm thi môn tiếng Anh của học sinh trường đều dưới trung bình. Tôi mong Sở GD&ĐT sớm công bố đề thi minh họa để giáo viên có hướng ôn tập hiệu quả.”
✔ Thay đổi trong quy định dạy thêm, học thêm
Thông tư 29/2024 của Bộ GD&ĐT có hiệu lực từ tháng 2/2025 quy định kinh phí tổ chức dạy thêm trong nhà trường sẽ được sử dụng từ ngân sách Nhà nước thay vì thu từ phụ huynh. Điều này khiến các trường gặp khó khăn trong việc tổ chức lớp ôn tập miễn phí, đặc biệt là với những trường có ngân sách hạn chế.
Giải Pháp Để Học Sinh Làm Tốt Bài Thi Ngoại Ngữ
✔ Bám sát đề thi minh họa
Sau khi các Sở GD&ĐT công bố đề thi minh họa, giáo viên cần hướng dẫn học sinh làm quen với dạng bài thi trắc nghiệm, rèn luyện kỹ năng làm bài nhanh và chính xác.
✔ Luyện kỹ năng làm bài trắc nghiệm
Đối với môn Ngoại ngữ, học sinh cần chú trọng các dạng bài như đọc hiểu, điền từ, tìm lỗi sai, ngữ pháp và từ vựng. Việc luyện đề thường xuyên giúp cải thiện tốc độ làm bài và giảm sai sót.
✔ Ứng dụng công nghệ vào học tập
Các ứng dụng như Duolingo, Quizlet, BBC Learning English có thể giúp học sinh củng cố từ vựng, luyện nghe và cải thiện kỹ năng phát âm.
✔ Học theo phương pháp cá nhân hóa
Mỗi học sinh có thế mạnh riêng, vì vậy cần chọn phương pháp học phù hợp. Nếu giỏi nghe, hãy tập trung vào luyện nghe và nói. Nếu mạnh về từ vựng, hãy phát huy khả năng làm bài đọc hiểu.
✔ Tạo môi trường học tập tích cực
Thay vì coi tiếng Anh là một môn học “khó nhằn”, học sinh có thể kết hợp việc học với các hoạt động yêu thích như xem phim, nghe nhạc hoặc tham gia các câu lạc bộ tiếng Anh để nâng cao khả năng sử dụng ngôn ngữ.
Lời Kết
Việc đưa Ngoại ngữ vào kỳ thi tuyển sinh lớp 10 là một bước tiến quan trọng, giúp học sinh có nền tảng tốt hơn để hội nhập quốc tế. Tuy nhiên, để đảm bảo công bằng trong giáo dục, các địa phương cần có chính sách hỗ trợ học sinh ở vùng khó khăn và tăng cường bồi dưỡng giáo viên để nâng cao chất lượng giảng dạy. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, học sinh hoàn toàn có thể đạt kết quả tốt và biến tiếng Anh thành lợi thế của mình trong tương lai.